NR-Kurier
Ihre Internetzeitung für den Kreis Neuwied
Nachricht vom 01.10.2021
Kultur
De Waisä Wänd
Reiner Bermel aus Heimbach-Weis schickt eine Mundartgeschichte in Heimbach-Weiser Platt, die auch für Einheimische neue Erkenntnisse bringen dürfte. Bermel erklärt, warum das Komitee-Auffanglager der KG Weis als „De Waisä Wänd“ bekannt ist und wie es um das Heimbach-Weiser Vereinsleben bestellt ist.
Reiner Bermel. Foto: privatHeimbach-Weis. De Waisä Wänd

Näulesch ben esch met em Faarad fon Nöiwidd komme on an de fröhere Wiertschaft „Bränneräi“ hät mesch unfehoffst en Frau angeschwätzt: „Hüren se mo, säin se fon Heimbach-Weis?“ „Ai joo, hann esch gesoot. Draisesch Joä hann esch en Weis gewont, ben och do, en de Bachschtroos, gebore wure, on sait fönnewendraisesch Joä won esch nau en Heimbach.“

„Esch ben fon Kause“, söt sai, on nau won esch en Heimbach-Weis. Miä gefällt et häi good on häi bläiwe esch och wone. On bäi de Arwäidäwohlfahrt em Dorf, do es et su schön, on de Frau Dietl es rischdesch nätt. Owä weje Corona könne miä oos nimmi träwe.“ „Dat gäät och fobai“, soot esch. Säi hät met em Kopp geniggt.

„Esch hann mo en Frooch“, söt se dann. „Bo kümmt aijentlesch dat Wort Waisä Wänd här. Esch hann dat füä kotzem gehüet, owä wäs net bat dat es.“ Nau hann esch do geschdanne on hann üwälaacht. Bat esch soon kond wor, dat et en Fassenachtsgupp geft, die Waisä Wänd höschd, mie wosst esch dozoo net tse soon. Dann hann esch iä de Füaschlaach gemacht, dodrüwä en Mundartgeschicht tse schräiwe. On wänn mä wat feschprischt, dann soll mä dat och änhaale. Esch hann bäim Hartmanns Wolfgang, dä en Glabbach wont on en dä Grupp es, reschärschied.

On häi es nau de Ärklärung: Et woren ehemalije Waisä Komiteelä, die em Joä 1981 wäidä em Zuuch metmache wollden, on en Fassenachtsgrupp gegründ hann. Onnä annerem wor de Werner Caratiola (de Fossemann), de Erwin Hartmann (de Öön) on de Herbert Höfer dobai. Met de Jore koomen ömmä mie altdedäänte Metgliedä fon de KG Wais dozoo, su datt die Grupp als „Komitee-Offfanglachä“ bekannt wure es.

On böröm es dann de Wäisä Wänd doraus wure? Dat wor su: Em Joä 1989 hät die Grupp gruuse Wändrädä, met em Doeschmässä fon zwaimetädraisesch, füä de Zuch gebout. Bie dann dä Zuch no Weis koom, hät dä Wänd fon do su gebloose, dat de Wändrädä sesch schnäll gedrääscht hann on se kaum noch tse bännije woren. Nau wor dä nöuje Name „Wäisä Wänd" gebore.

Su wor dat, lewe Frau fon Kause. Nau wäll esch och hoffe, dat tse dat geschriewene häi och lese könne. Wänn net, et Dietels Beate frooche.

Wänn em nächste Joä widdä en Zuuch gäät, bat me all hoffe wölle, säin se beschdimmt widdä dobai. Alsu, genau hingugge. Mettläwäil geft et die Grupp schon fast färzesch Joä. Noch ällä säin de Waisä Baachwätz, met ainonfuffzesch on de Fussgrupp Rainpärle met nöunonseschzesch Joö. Et geft sufill Gruppe on Waachebouä em Dorf, me kann se gar net all offzeele. Dozoo komme noch de Möne, de Komiteelä, de Prinzegaade, de Fäldköche on, on, on. Kaum tse glöwe, öwä dat es Haimbach-Waisä Fassenacht met „Oos kann käner" on „Ömmer Parat". Joä füä Joä en Ärlefnes. Baal gäät et joo widdä loss, em Elefte Elefte. Doo säin mä all geschpannt, bat dat wüed.

Lewe Frau fon Kause, ausä Fassenacht geft et em Dorf och noch en rejes anneres Feainslewe. Füä jeden wüed äbbes gebote, egal bat et es. Ainfach moo schlau mache. Et es schön, häi tse wone on su soll et och bläiwe. En demm Sinn, alles goode on bläiwen se gesond. Bes zom nächste moo, de Faaradfarä Reiner.

Tse gode Lätzt noch äbbes tso dänne historische Schtroosename, die füä kortzem angebracht wure säin. Bainoo et ganze Dorf lacht üwä de Glebegass. Bie kann mä dänn Name su feonschtallde. Off demm Originalschild fon fröhä, dat höüt noch bäim Barry an de Hauswand hängt, schtäät Klippergasse. Et es en blaues Schild met waisä Schrift. Su on net anneschdä, wüed dat geschriewe. Bie me hüed, hät me sesch an de Rainische Feschriftungsart gehaale, on do wüed dä Buchschtaaf K met em wäje G geschriewe. Dat intressied em Dorf kään Mänsch, wail de Dorfs Löüt su schräiwe, bie se schwätze. Ainfach nüä Platt, wail et bäi de Lautschprooch, so bie dat Heimbach-Weiser Platt nau moo es, kään Rejele geft. Dobai belosse esch et och, obwohl üwä de ään odä annere Schtroosename och noch tse rede wär. Öwä, bat soll et.
(Reiner Bermel)
Nachricht vom 01.10.2021 www.nr-kurier.de